Nederlandse jongeren zijn door de digitalisering en de opmars van sociale media niet langer de zo vaak genoemde ‘nieuwsconsumenten van de toekomst’, maar die van nu. De media-ontwikkelingen in de afgelopen zeventien jaar waren zo ingrijpend dat niemand meer een afwachtende houding kan aannemen. De maatschappelijke zorgen over de nieuwsconsumptie van jongeren lossen zich niet meer vanzelf in de tijd op.
Eigen definitie van nieuws
Jongeren krijgen al sinds de opmars van social media veel alternatieven aangeboden voor de traditionele of mainstream media. Deze spelen ook niet langer de hoofdrol in hun nieuwsvoorziening. Jongeren hebben hun eigen definitie van nieuws. Ze zoeken relevantie voor hun eigen leven en identiteit op veel meer plekken dan andere generaties ooit konden doen. Dat maakt deze generatie uniek.
Dit is te lezen in de vandaag verschenen wetenschappelijke literatuurstudie Jongeren en Nieuws (2006-2022). Deze studie is in opdracht van #UseTheNews Nederland uitgevoerd door onderzoekers van het Lectoraat Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie van de Hogeschool Utrecht.
Bijna tachtig bronnen bekeken en vergeleken
Er wordt al jaren door wetenschappers en door de mediasector veel gepraat over jongeren en de manier waarop ze tegen “het nieuws” aankijken. De laatste tijd lijkt de urgentie nog groter en er zijn veel onderzoeken gedaan en bezorgde rapporten geschreven over het thema.
Het is nog niet zo eenvoudig om daar een lijn in te ontdekken omdat er nogal wat verschillen zijn in de definitie van wie precies jongeren zijn, de definities van nieuws of de onderzoeksmethode.
Nieuwe onderzoeksvragen
Deze literatuurstudie, waarvoor bijna tachtig bronnen zijn bekeken en vergeleken, geeft nu een helder en afgewogen inzicht in wat we over dit onderwerp (moeten) weten, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Een dergelijke studie was er in ons land nog niet.
De studie is niet alleen een statusupdate en een overzicht. Het daagt uit tot verder denken en definieert nieuwe onderzoeksvragen. Het onderzoek nodigt ook uit tot actie en waar nodig tot kritische (zelf)reflectie.
De stem van jongeren
Voor #UseTheNews is deze studie de basis van onze activiteiten om jongeren een stem te geven in het nieuwslandschap. Als jongeren beter worden gehoord en begrepen door de professionele nieuwsmedia en ook betrouwbare kennis kunnen opdoen over journalistieke processen kunnen we de problematiek veel beter aanpakken.
Dat is extra gevraagd in een maatschappij die poogt om te gaan met onder meer ingrijpende en snelle technologische veranderingen zoals kunstmatige intelligentie in tekst, beeld en geluid. Al deze ontwikkelingen definiëren straks het volwassen medialeven van de jongeren en daarover moeten ze nu kunnen meepraten.
Nieuws vaak uitzichtloos en niet inspirerend
Jongeren vinden nieuws nu vaak uitzichtloos en niet inspirerend. Ze waarderen het wanneer de nieuwsverhalen hoopvolle en positieve perspectieven bieden. Daarnaast is het voor jongeren belangrijk dat hun nieuws betrekking heeft op hun dagelijkse leven. Dit helpt om hun eigen standpunten te ontwikkelen en over nieuws in gesprek te gaan met hun sociale netwerk, zo stelt de studie.
De vraag is wel of degenen die het nieuws in Nederland bepalen, deze roep van jongeren ook echt beantwoorden en de urgentie inzien van een herdefinitie van het nieuwsaanbod.
Eenzijdig beeld over onderwerpen in samenleving
Ook als het nieuws jongeren vaak een negatief gevoel geeft in het licht van de wereldproblemen, vindt de meerderheid het wel belangrijk in een democratie. Wat ook hoop geeft is dat ze vinden dat betrokkenheid bij het nieuws een onderdeel is van goed burgerschap.
Veel tieners en jongvolwassenen zijn echter van mening dat het nationale televisienieuws en de grote nationale kranten hen negatief afbeelden en een eenzijdig beeld geven over onderwerpen in de samenleving, zeggen de onderzoekers.
#UseTheNews
#UseTheNews draagt de komende jaren, ook in andere Europese landen, bij aan ideeën, processen, producten en activiteiten die oplossingen of andere perspectieven kunnen bieden in deze gecompliceerde thematiek van jongeren en nieuws. Als deze opzet erin slaagt om jongeren een eigen rol, vertrouwen en perspectief te geven, hebben alle partijen daar voordeel van.
